جزییات طرح جامع حمل‌ونقل شهر قم
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم تشریح کرد:
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم با بررسی و نقد طرح جامع حمل‌ونقل شهر قم گفت: این طرح با رعایت 9 پیشنهاد کمیسیون قابل‌اجرا است.
به گزارش ندای قم به نقل از روابط عمومی شهرداری ، سید محمدحسین دهناد در شصت و یکمین جلسه رسمی و علنی شورای اسلامی شهر قم، طرح جامع حمل‌ونقل را سندی بالادستی و بااهمیت در تصمیمات حوزه حمل‌ونقل و در چشم‌انداز ۱۵ ساله شهر دانست و اظهار داشت: در طرح جامع حمل‌ونقل سه‌گام مهم وجود دارد، ابتدا وضعیت موجود موردبررسی قرار می‌گیرد که با ۱۱ هزار فرم آمارگیری در این مطالعات انجام‌شده است.
وی گام دوم در مطالعات جامع حمل‌ونقل را شناخت چالش‌ها و تحلیل و بررسی اطلاعات آمارها عنوان کرد و افزود: با توجه به گام‌های اول و دوم در طرح جامع ترافیک، در گام سوم راهکارها و راهبردهایی برای رفع مشکلات با سه نگاه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت ارائه می‌شود.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم ادامه داد: با توجه به زمان انجام مطالعات جامع که در سال ۹۷ انجام‌شده، نگاه کوتاه‌مدت تا سال ۱۴۰۲، میان‌مدت تا سال ۱۴۰۷ و بلندمدت تا سال ۱۴۱۲ در نظر گرفته‌شده و این مطالعات بر اساس دستورالعمل وزارت کشور با تأکید بر حفظ یکپارچگی مطالعات در کشور انجام‌شده است.
سهم ۴۲ درصدی خودرو های شخصی در سفرهای درون‌شهری
وی مطالعات جامع حمل‌ونقل شهر قم را بر اساس دو راهبرد کلی اعلام‌شده از طرف وزارت کشور موردبررسی قرارداد و گفت: بر اساس این دستورالعمل باید دو شیوه خدمات به شهروندان ارائه شود و بر اساس آن باید راهکارها حول موضوعات حمل‌ونقل غیر موتوری مانند ایجاد مسیرهای پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شیوه‌های فعال حمل‌ونقل عمومی باشد.
دهناد ادامه داد:همچنین حمل‌ونقل عمومی و توسعه معابر، پارکینگ و پایانه‌ها و گزینه‌های مدیریت تقاضای سفر را وزارت کشور مشخص کرده و درنهایت باید راهکارها و راهبردها در این چهارچوب مشخص شود، البته قبل از ورود به مطالعات جدید باید اطلاعاتی در مورد پیشینه حمل‌ونقل در ۱۵ سال گذشته داشته باشیم.
وی با نگاهی به تاریخچه حمل‌ونقل در ۱۵ سال گذشته شهر قم خاطرنشان کرد: در این مدت خودروهای شخصی در شهر قم، از ۶۰ هزار خودرو به ۱۹۴ هزار خودرو افزایش پیداکرده و این یعنی تعداد خودروهای فعال در شبکه معابر شهر قم سه برابر شده، درحالی‌که جمعیت شهر قم تنها ۳۰ درصد افزایش داشته است.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم، افزایش استفاده از خودروی شخصی در کشور را به علت حمل‌ونقل عمومی ضعیف دانست و تصریح کرد: در ۱۵ سال گذشته سهم استفاده از خودروی شخصی در سفرهای درون‌شهری از ۱۶ درصد به ۴۲ درصد رسیده است و امروز بیش از دو میلیون سفر در شهر با خودروی شخصی انجام می‌شود.
وی این حجم از تردد با خودروی شخصی را عامل اختصاص سهم بزرگی از بودجه شهرداری به پروژه‌های عمرانی حوزه حمل‌ونقل عنوان کرد و گفت: با توجه به این حجم از تردد خودروی شخصی روزانه در شهر قم بین یک‌میلیون تا یک ونیم میلیون لیتر بنزین مصرف می‌شود و در ۵ سال گذشته مصرف بنزین ۲۵ درصد افزایش پیداکرده است.
دهناد با تأکید بر کمک دولت بر ارتقاء حمل‌ونقل عمومی مطرح کرد: اگر بخشی از هزینه‌ای که دولت برای یارانه سوخت پرداخت می‌کند به حمل‌ونقل عمومی اختصاص پیدا کند، قطعاً شاهد صرفه‌جویی‌های قابل‌توجه ای در بخش سوخت به‌عنوان سرمایه ملی در کشور خواهیم بود.
وی شرایط حمل‌ونقل عمومی شهر قم را در ۱۵ سال گذشته مطلوب ارزیابی نکرد و افزود: متأسفانه در ۱۵ سال گذشته سهم استفاده شهروندان از اتوبوس از ۱۸ درصد به ۱۱ درصد و سپس به ۸ درصد رسیده و در این مطالعات پیش‌بینی‌شده برای ۱۵ سال آینده حداقل به ۵۰۰ دستگاه اتوبوس نیاز داریم.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم ادامه داد: موضوع بسیار مهم بعدی در مطالعات جامع حمل‌ونقل توجه به پارک‌سوارها و پایانه‌ها و اتصال حمل‌ونقل درون‌شهری و بین‌شهری است و در حال حاضر کارایی و شرایط پایانه‌ها مطلوب نیست و در این مطالعات نیز چهار گزینه برای توسعه پایانه‌های شهر قم در افق بلندمدت پیش‌بینی‌شده و لازم است با توسعه پارک‌سوارها تردد وسایل نقلیه شخصی در هسته مرکزی شهر کنترل شود.
وی سپس در پاسخ به سؤال رئیس شورای اسلامی شهر قم بر شناسایی و بیان مشکلات حمل‌ونقلی در پایانه‌ها در شهر قم گفت: پایانه مرکزی شهر قم به خاطر قرار نگرفتن در مسیر عبور خودروهایی که قصد خروج از شهر را دارند، باوجود دارا بودن زیرساخت‌های مناسب کارایی که انتظار داریم را ندارد.
طرح‌های توسعه در خصوص پایانه‌های مسافری
دهناد نتیجه اجرای پیاده راه‌های هسته مرکزی شهر را یادآور شد و گفت: با اجرای پیاده راه‌های هسته مرکزی شهر امروز شاهد رضایت شهروندان و کسبه مسیر بوده و پویایی و شادابی ویژه‌ای در این مسیرها ایجادشده است و مدیریت شهری بر اجرای سایر مسیرها اصرار دارد و کمیسیون نیز با شرط استفاده از بازخورد سایر مسیرها و رفع مشکلات با اجرای آن موافق است.
وی به موضوع استفاده از ماشین‌های برقی در مسیر پیاده راه‌ها نیز اشاره کرد و گفت: پیگیری‌های لازم در این بخش نیز در حال انجام است و محدودیت‌های ایجادشده با به‌کارگیری خودروهای برقی برطرف خواهد شد.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم در ادامه به مشکلات اجرای خط B قطار شهری پرداخت و بیان کرد: در این مطالعات مشاور به اجرای طرح‌هایی دیگر که امکان اجرای آن تا افق مشخص‌شده دارد، تأکید داشت درحالی‌که مدیریت شهری با توجه به الحاقاتی که به منطقه پردیسان شده و بار سفرهای این مسیر نیز توجه کرده و بر اجرای این پروژه تأکید دارد.
انجام مطالعات خط B قطار شهری در سازمان قطار شهری
وی از انجام مطالعات خط B قطار شهری در سازمان قطار شهری خبر داد و گفت: در مطالعات طرح‌های قطار شهری ملاحظات اقتصادی در نظر گرفته‌شده و با این دید خط B در حال بررسی و مطالعه است و حتی در مسیر خط A نیز باید بازنگری در ایستگاه‌ها و مسیر انجام شود.
دهناد دغدغه مشاور برای اجرای خط B را مطرح و یادآور شد: مشاور تأکید دارد تا زمان بهره‌برداری خط B باید تقاضای موجود را با سایر مدهای حمل‌ونقلی مانند اتوبوس سریع سیر پوشش دهیم و در تمام پروژه‌ها تمام جوانب اقتصادی و الزامات آن دیده می‌شود.
وی مشخص شدن رده عملکردی معابر را یکی از مسائل مهم در حوزه ترافیک خواند و افزود: در آیین‌نامه‌های جدید به تفاوت بین معابر شهری تأکید شده و باید نقشه‌ای از رده‌بندی عملکرد معابر تهیه شود و در مورد پروژه‌های جدید مانند بلوار فردوسی، غدیر و جمهوری تأکید بیشتری وجود دارد و اشکالی وجود ندارد یک معبر دارای رده‌بندی‌های مختلفی باشد.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم ادامه داد: در مورد بعدی نسبت به احداث پایانه‌های برون‌شهری تأکید بیشتری شده و در مورد پردیسان نیز بر ایجاد پایانه برون‌شهری و حمل‌ونقل عمومی داخل محدوده آن نیز تأکید شده و با افق کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت طرح‌هایی برایان در نظر گرفته‌شده است.
وی در پایان برای تمام بخش‌های هشتگانه اجرای افق‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت را تأکید کرد و گفت: باید در اجرای طرح‌ها هم‌زمانی در اجرا رعایت شود تا در چند سال آینده شاهد تغییراتی مثبت در حوزه ترافیک شهر باشیم و با توجه به بودجه محدودی که داریم با برنامه‌ریزی دقیق هزینه کنیم.
دهناد در ادامه طرح‌های توسعه شهر قم در خصوص پایانه‌های مسافری را تشریح کرد و گفت: در محدود ۷۲ تن و بادیان یک پایانه اصلی شهر پیش‌بینی کرده‌ایم و پایانه‌ای نیز کنار شروع خط یک مترو جانمایی شده و در محدود جمکران هم باوجود عبور خط یک مترو و قطار سریع سیر بین‌شهری از این منطقه یک پایانه و پارکینگ پیش‌بینی‌شده است.
وی نیاز منطقه پردیسان به پایانه را نیز مطرح کرد و گفت: باوجود پیش‌بینی نشدن پایانه در منطقه پردیسان در طرح تفضیلی کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم پایانه‌ای برای این منطقه در نظر گرفته و تلاش شده در مطالعات جدید تمام شهر به‌خوبی پوشش داده شود.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم مشکلات و موضوعات دیده نشده در مطالعات جامع حمل‌ونقل را موردبررسی قرارداد و اظهار داشت: بعضی از موضوعات در شورای ترافیک استان و شورای تصویب طرح‌ها در شهرداری به‌نوعی جمع‌بندی دقیقی روی آن انجام‌نشده و نیاز به بررسی بیشتری در کمیسیون داشت.
وی ادامه داد: کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم ۹ بند برای توجه به موضوعاتی که به‌خوبی موردتوجه قرار نداده مشخص کرده و تصویب کرده است، مورد نخست و بند اول این تصویب به این موضوع می‌پردازد که طرح جامع یک سند همه‌جانبه نگر است و راهکارهای ارائه‌شده دران با توجه به تحلیل‌های یکپارچه بوده و نمی‌توانیم به یک موضوع کمتر از موضوع دیگر توجه کنیم زیرا نتایج مطالعات در افق ۱۵ ساله محقق نمی‌شود و باید راهکارها به‌صورت یکپارچه و متوازن اجرا شود.
دهناد پیشنهاد داد: برای تحقق این هدف باید برنامه‌های ۵ساله با برش‌های یک‌ساله تدوین شود تا تمام ۸ بخش مطالعات جامع حمل‌ونقل به‌صورت یکسان پیش رفته و توجه و فوکوس شهرداری در یک بخش برداشته شود و برای هر راهکار در سه افق تحلیل اقتصادی نیز انجام‌شده است.
تلاش برای تقویت حمل‌ونقل عمومی و غیر موتوری
وی در بخش دوم تلاش برای تقویت حمل‌ونقل عمومی و غیر موتوری را مطرح کرد و گفت: در شهر قم میزان پیاده‌روی عدد قابل‌توجه ای است و در مقایسه با سایر شهرها می‌بینیم مطالبه مردم برای توسعه فضاهای پیاده‌روی بیشتر است، همچنین باید این نکته را نیز در نظر داشته باشیم که در تمام دنیا برای مدیریت حمل‌ونقل در شهر تنها یک‌راه یعنی توسعه حمل‌ونقل عمومی وجود دارد.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم تأکید کرد: یکی از راه‌ها برای کارآمد شدن شبکه معابر و گسترش عدالت اجتماعی توجه به حمل‌ونقل عمومی و غیر موتوری است که در شورای شهر به آن تأکیدداریم، سومین مورد نیز افزایش ایمنی معابر به‌عنوان یکی از اولویت‌های شهروندان و مطالبات آن‌ها است.
وی یادآور شد: متأسفانه ما سالانه حدود ۱۰۰ فوتی در محدوده شهری داریم که عمدتاً عابران پیاده و موتورسواران هستند و نکته مهم این است که از سال گذشته آیین‌نامه جدیدی در طراحی معابر شهری تصویب و ابلاغ‌شده که بر اساس این آیین‌نامه رویکردها تغییر کرده و به سمت انسان‌محوری حرکت می‌کند و تدریجی می‌تواند اجرایی شود.
دهناد با ابراز رضایت از رویکرد شهرداری قم در طراحی معابر بر اساس انسان‌محوری گفت: در طرح‌های جدیدی که در شهرداری تدوین می‌شود نگاه انسان‌محوری و ایمنی کاملاً دیده می‌شود و دریکی از طرح‌هایی که در سال آینده نیز برای آن بودجه در نظر گرفته‌شده اجرای پیاده راه‌های پیوسته در شهر است.
معبر فعلی در رودخانه باید حفظ شود
وی محور شهید سلیمانی را نیز موردتوجه قرارداد و خاطرنشان کرد: معبر فعلی در رودخانه باید حفظ شود و کمیسیون با حفظ کاربری فعلی مقایسه‌ای با معابر پیشنهادشده در طرح جامع و لحاظ ملاحظات پدافند غیرعامل و الزامات زیست‌محیطی و سیلاب انجام داده که اگر مجبور باشیم روزی رودخانه را ببندیم پیشنهادهایی را ارائه داده تا شبکه معابر صدمه‌ای نبیند.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم تأکید کرد: یکی از نکات خوب مطالعات طرح جامع در مورد معبر شهید سردار سلیمانی این نکته است که در آینده به هر دلیلی اگر از رودخانه به‌عنوان یک معبر استفاده نشود، طراحی معابر هسته مرکزی شهر به گونه است که دچار مشکل و گره ترافیکی نخواهیم شد.
وی در ادامه و در پاسخ به دکتر سقاییان نژاد در مورد نحو اجرای طرح‌ها تأکید کرد: باید در اجرای طرح‌ها یکپارچگی رعایت شود تا بتوانیم در کمترین زمان یکپارچگی در مؤلفه‌ها را نیز داشته باشیم، در مورداجرای پیاده راه‌ها نیز باید به این نکته توجه کنیم که پیاده راه‌ها از مواردی است که رضایت و مطالبه بالای مردم را دارد.
