چند اثر تاریخی قم مرمت و بهسازی می شود

طی آیینی تفاهم‌نامه سه جانبه بین شهرداری، اوقاف و امور خیریه و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای حفظ، مرمت و بهسازی سه محوطه میراثی ” قلی درویش”، ” قلعه گبری” و ” آب انبار سزاوار” به امضا رسید تا این اماکن آماده بازدید عموم مردم و گردشگران داخلی و خارجی شود.
به گزارش ندای قم ،مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم دراین نشست از کمبود زیرساخت‌ها در حوزه میراث فرهنگی گلایه کرد و گفت: در حال حاضر بیش از ۱۱ هزار آثار تاریخی از دوره‌های مختلف از هخامنشی تا اسلامی در مخازن نگهداری می‌شود که به دلیل نبود فضای مناسب، امکان نمایش آنها وجود ندارد.
بهزاد احمدی فارسانی در خصوص ساماندهی برخی آثار میراثی استان، افزود: احداث یک موزه استاندارد برای معرفی این آثار در دستور کار است و از شورای اسلامی شهر و شهرداری درخواست همکاری جدی در تأمین زمین و زیرساخت‌ها داریم.
وجود فهم مشترک درباره لزوم صیانت و معرفی حوزه تمدنی قم
وی با بیان اینکه توسعه اقتصاد و گردشگری قم بدون همکاری شهرداری امکان‌پذیر نیست، افزود: در جلسات اخیر با شهرداری و شورای شهر، به یک فهم مشترک درباره لزوم صیانت و معرفی حوزه تمدنی قم رسیده‌ایم.
وی گفت: طبق قانون، ما موظف به جلوگیری از تخریب آثار تاریخی، حفاظت از حریم‌ها و ساماندهی این اماکن هستیم. آثار و اماکنی همچون بازار کهنه، تیمچه‌ها، قلعه قلی درویش و خانه‌های تاریخی، سرمایه‌های ملی هستند که باید با همکاری همه دستگاه‌ها مرمت و به چرخه گردشگری وارد شوند.
احمدی فارسانی با اشاره به ظرفیت‌های ویژه قم بیان کرد: این شهر به‌واسطه وجود حرم مطهر حضرت معصومه (س) و مسجد مقدس جمکران، همواره مقصد اصلی زائران داخلی و خارجی است. اگرچه گردشگری قم بیش از هر چیز مذهبی است، اما تاریخ، معماری و میراث فرهنگی آن نیز باید به‌طور جدی معرفی شود.
وی ادامه داد: ما برنامه‌هایی برای استفاده از ظرفیت رسانه‌ها، خبرنگاران بین‌المللی و فعالان گردشگری داریم تا قم را در کنار جایگاه مذهبی، به‌عنوان یک شهر تاریخی و فرهنگی نیز معرفی کنیم.
مدیرکل میراث فرهنگی قم در پایان اظهار داشت: اگر برنامه‌های فعلی با حمایت مدیریت شهری و سایر دستگاه‌ها پیش برود، با تکمیل زیرساخت‌ها از جمله فرودگاه قم، این استان تا سال ۱۴۰۷ به یکی از قطب‌های مهم گردشگری مذهبی و فرهنگی کشور تبدیل خواهد شد.
ظرفیت‌های تاریخی به شهروندان ومردم سراسر کشور معرفی می شود
رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و عمران شورای اسلامی شهر قم نیز در این نشست، با تأکید بر اینکه بسیاری از شهرهای کشور از رویدادهای مشابه برای معرفی میراث تاریخی خود بهره‌برداری می‌کنند، اظهار کرد: قم نیز ظرفیت‌های تاریخی ویژه‌ای دارد که متأسفانه در گذشته توجه کافی به آنها نشده‌است. به‌عنوان نمونه، بازدیدی که از قلعه گبری به همراه دیگر مسئولان داشتیم نشان داد این مجموعه تاریخی در شرایط نامناسبی قرار دارد و نیازمند مرمت و ساماندهی است.
محمدحسین دهناد ادامه داد: برنامه‌ریزی‌ها انجام شده تا این مجموعه با رعایت ضوابط میراث فرهنگی احیا و برای بهره‌برداری فرهنگی و اجتماعی در اختیار خانواده‌ها و شهروندان قرار گیرد.
وی از پیگیری انتقال مالکیت این محدوده به شهرداری خبر داد و افزود: شهرداری برنامه مشخصی برای مرمت و بهره‌برداری مناسب از قلعه دارد. همچنین در بودجه‌های سالانه نیز اعتبارات لازم پیش‌بینی شده است تا امکان ساماندهی و استفاده پایدار از این آثار فراهم شود.
دهناد با اشاره به جایگاه قم در عرصه‌های علمی، دینی، انقلابی و فرهنگی تأکید کرد: در کنار این شاخصه‌ها، آثار تاریخی با قدمت چند هزار ساله نیز بخش مهمی از هویت قم را تشکیل می‌دهند. یافته‌های تاریخی نشان می‌دهد که بیش از هفت هزار سال پیش در این منطقه زیستگاه‌ها و عبادتگاه‌های یکتاپرستان وجود داشته است؛ موضوعی که باید به‌طور جدی به شهروندان و نسل‌های آینده معرفی شود تا تعلق خاطر بیشتری نسبت به شهر پیدا کنند.
دهناد در پایان تأکید کرد: مدیریت شهری قم در کنار اداره کل میراث فرهنگی، اوقاف و دیگر دستگاه‌ها تمام‌قد برای حفظ، مرمت و معرفی آثار تاریخی شهر تلاش خواهد کرد. هدف ما این است که با رویکردی دقیق و برنامه‌ریزی‌شده، این میراث ارزشمند نه تنها برای شهروندان قم بلکه برای مردم سراسر کشور شناخته و ماندگار شود.
وی همچنین با اشاره به اهمیت «روز قم» گفت: در سال‌های گذشته این روز بر اساس مصوبه استانی گرامی داشته می‌شد، اما از امسال و با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی در دی‌ماه سال گذشته، به‌عنوان یک مناسبت ملی در تقویم رسمی کشور ثبت شده است. این موضوع فرصتی ارزشمند برای معرفی ظرفیت‌های تاریخی و فرهنگی قم در سطح ملی ایجاد کرده است.
تاریخ؛ محور هویت و توسعه شهرهاست
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر قم نیز در این نشست با تأکید بر نقش تاریخ در شکل‌گیری هویت فردی و اجتماعی اظهار کرد: اگر ملتی از گذشته و تاریخ خود بی‌اطلاع باشد، دچار ضعف در اعتماد به نفس و عزت‌نفس خواهد شد. به همین دلیل، پاسداشت آثار تاریخی و فرهنگی، نه صرفاً به‌عنوان میراث گذشتگان، بلکه به‌عنوان سرمایه‌ای برای رشد و توسعه امروز و فردای جامعه ضروری است.
مصطفی ملایی، افزود: تجربه نشان داده‌است که بسیاری از جریان‌های افراطی و حتی گروه‌های تروریستی در گذشته با تخریب اماکن تاریخی و از بین بردن حافظه جمعی ملت‌ها، به دنبال تضعیف هویت فرهنگی و اجتماعی آنها بوده‌اند. این مسئله اهمیت حفظ و معرفی تاریخ را بیش از پیش آشکار می‌کند.
وی با یادآوری یکی از جلسات گذشته با مسئولان استانی تصریح کرد: بارها تأکید کرده‌ام که نگهداری و صیانت از ریشه‌ها و عقبه تاریخی یک شهر به‌مراتب مهم‌تر از ساخت چند سازه و بنای جدید است. توسعه شهری زمانی پایدار خواهد بود که بر پایه هویت تاریخی و فرهنگی شکل گیرد.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر قم خاطرنشان کرد: تاریخ تنها گذشته ما نیست، بلکه سرمایه‌ای برای امنیت، انسجام و آینده جامعه است. هر اندازه در معرفی و حفاظت از میراث تاریخی قم تلاش کنیم، به همان اندازه در ارتقای اعتماد عمومی، انسجام اجتماعی و جایگاه فرهنگی این شهر در سطح ملی و بین‌المللی موفق‌تر خواهیم بود.
محدودیت ساخت و ساز در حریم محوطه های تاریخی قم
مدیر منطقه پنج شهرداری قم نیز در این نشست گفت: یکی از موضوعات مهم در سال‌های اخیر، ساماندهی حریم و محدوده آثار تاریخی و مذهبی در منطقه پنج بوده است. در این زمینه، محدودیت‌های ساخت‌وساز در اطراف قلعه گبری به تصویب رسیده و حریم حفاظتی آن به‌طور رسمی ثبت و به دستگاه‌های ذیربط، از جمله نهادهای امنیتی، ابلاغ شده است. همچنین عملیات مرمت و ساماندهی در داخل قلعه آغاز شده و بهره‌برداری بهینه از این مجموعه در دستور کار قرار دارد. موضوع مالکیت و بهره‌برداری پایدار نیز از برنامه‌های اصلی منطقه محسوب می‌شود.
رضا رحیمی اضافه کرد: در حوزه فضای سبز و محوطه‌سازی، اقدامات لازم پیرامون مجموعه تاریخی درویش با رعایت ضوابط حفاظتی و با هماهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی در حال انجام است. علاوه بر این، توسعه و برنامه‌ریزی برای بهره‌برداری از قلعه درویش و مجموعه آب انبار سزاواریان نیز جزو طرح های میراثی منطقه است
به گفته مدیر منطقه پنج شهرداری قم، نکته مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که در کنار ظرفیت‌های مذهبی قم، نظیر مسجد مقدس جمکران و بقاع متبرکه متعدد، آثار تاریخی و فرهنگی شهر نیز باید بیش از پیش معرفی و در مسیر توسعه صنعت گردشگری مورد استفاده قرار گیرند. از این‌رو، در محور آیینی بلوار پیامبر اعظم (ص) و محدوده اطراف مسجد جمکران، طرح‌های عمرانی و فرهنگی متعددی در حال اجراست.
رحیمی بیان کرد: در سال گذشته، بیش از ۲۲۰ میلیارد تومان در راستای توسعه و بهسازی اطراف مسجد مقدس جمکران هزینه شد و برای سال جاری نیز ۱۶۲ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است که به‌طور قطع این رقم افزایش خواهد یافت.