ندای قم / یادداشت / عباس جعفری/ پژوهشگر حوزه حکمرانی ؛ هفته دفاع مقدس هرسال فرصتی برای بازخوانی یکی از درخشان‌ترین صفحات تاریخ این ملت است. روزهایی که همبستگی و ایستادگی مردم ایران در برابر دشمن بعثی، هشت سال مداوم، نقشه‌های جهانی را ناکام گذاشت و عزتی ماندگار برای ایران رقم زد. اما امسال، مرور آن خاطره بزرگ با تجربه‌ای تازه و قابل تأمل همراه شد، حمله نظامی به کشور که به «جنگ ۱۲ روزه» شهرت یافت و تاریخ بار دیگر تکرارشد و نشان داد که رمز پیروزی در کنار داشتن توان نظامی قدرتمند در اتحاد مردمی و حکمرانی متکی بر مردم است.
جنگ ۱۲ روزه، آزمونی دیگری برای ملت و دشمنان این سرزمین بود که با محاسبات دقیق و پشتوانه رسانه‌ای گسترده وارد میدان شدند، اما در کمتر از دو هفته با شکست آشکاری مواجه گردیدند و آنچه این شکست را قطعی کرد، یکپارچگی مردم ایران بود. همان مردمی که در دفاع مقدس با قلب‌های سرشار از ایمان ایستادند، این بار هم نشان دادند که وحدت و همبستگی می‌تواند هر محاسبه سیاسی و نظامی را بر هم زند و حتی دشمنان خارجی اعتراف کنند که اتحاد مردمی ستون شکست‌ناپذیر این کشور است.
دراین جنگ اخیر، رهبر انقلاب علاوه بر فرماندهی شایسته کل قوا، در عرصه مدیریت بحران اجتماعی، روایت‌سازی و انسجام‌بخشی ملی نیز نقش‌آفرینی کردند. ایشان در ساعات اولیه با صدور پیام‌های صریح و اطمینان‌بخش، فضای روانی کشور را از شوک به امید و اعتماد سوق دادند، روحیه‌ای وصف‌ناشدنی در جامعه دمیدند و با تکیه بر ایمان مردم، نقشه دشمن را به بن‌بست رساندند. آنجا که فرمودند «ملت ایران در این جنگ کاری کرد که از جنس اراده و عزم ملی بود»، حقیقتی را آشکار ساختند که صحنه نبرد را دگرگون کرد و مسیر آینده ملت را بر ستون اتحاد مردم ترسیم کردند، سلاحی که هر تهدیدی را در هم می‌شکند و هیچ دشمنی تاب مقاومت در برابر این اراده ملی را ندارد.
در واقع درس بزرگ جنگ ۱۲ روزه این بود که حکمرانی مردمی کارآمدترین نسخه برای عبور از همه بحران ها است. وقتی مردم احساس می‌کنند دیده می‌شوند، وقتی عدالت در توزیع اعتبارات رعایت می‌شود، وقتی روایت رسمی با صداقت و صراحت در کنار روایت‌های مردمی قرار می‌گیرد، نتیجه چیزی جز همبستگی و انسجام نخواهد بود. ظرفیتی که در کوتاه‌ترین زمان ممکن، نقشه دشمن را به دیوار سخت ملت کوبید و او را وادار به عقب‌نشینی کرد.
اما این سرمایه عظیم، همیشگی و تضمین‌شده نیست. اگرعدالت اقتصادی نادیده گرفته شود، اگر پاسخگویی مسئولان ضعیف باشد، اگر بی‌اعتمادی در دل مردم رسوخ کند، همان دشمنی که در میدان نظامی شکست خورد، می‌تواند در میدان افکار عمومی و تحریم‌های اقتصادی پیروز شود. شکاف‌های اجتماعی، فشارهای معیشتی و کم‌رنگ شدن نقش نهادهای محلی و مدنی، خطراتی هستند که می‌توانند سرمایه اجتماعی را هدر دهند و دشمن به تضعیف این مولفه های مهم همچنان امید دارد.
در این دوران سرنوشت‌ساز تاریخی، بیش از هر زمان دیگر، وظیفه نخبگان و حاکمیت است که تجربه‌های گران‌بهای ملت در دفاع مقدس و جنگ ۱۲ روزه را با جدیت تمام بازخوانی کنند و از آنها درس بگیرند. باید این سرمایه ملی پاس نگه داشته شود و شفافیت، عدالت و مشارکت مردم به اصولی استوار در حکمرانی بدل شود تا هیچ تهدیدی توان مقابله با اراده ملت متحد ایران را نداشته باشد. تاریخ این سرزمین بارها ثابت کرده است که سلاح واقعی این مرز و بوم، همبستگی مردم با یکدیگر و همراهی با حکمران های آنها است. سلاحی که اگر صیقل یابد، ضمن تضمین امنیت و عزت ملی، آینده ایران را بر پایه‌ای استوار و غیرقابل نفوذ رقم خواهد زد.
