ندای قم / یادداشت /حسن بختیاری زاده تحلیلگرمسائل سیاسی؛ رییس جمهور، پنجشنبه دومین سفر استانی خود را به قم آغاز خواهد کرد. با توجه به اینکه اولین سفر استانی رییسی به این استان در دی ماه ۱۴۰۰ انجام شد، بررسی شرایط موجود استان و اقدامات دولت برای توسعه و بهبود شرایط قم، دستمایه این یادداشت است.
۱- سه طرح عمرانی مهم قم، همچنان به دلایل مختلف، نیمه تمام مانده است. احداث فرودگاه، راه اندازی مترو و تعیین تکلیف مونوریل، همچنان با آینده ای مبهم روبروست. رییسی در تاریخ ۹ دی ۱۴۰۰ هنگام ورود به قم گفته بود دولت او برای اتمام طرح های نیمه تمام استان، برنامه ای کوتاه مدت دارد. امروز پس از ۲۸ ماه می توان درباره کارآمدی آن برنامه و انطباق وعده رییس جمهور با واقعیات، قضاوت کرد
۲- هر چند تحقق مهمترین وعده های دولت رییسی درباره قم، با شکست مواجه شده است اما برخی طرحهای خرد و نیز اعطای اعتبارات بانکی به بعضی فعالان اقتصادی، به سرانجام رسیده و صورت گرفته است. صدا و سیما و رسانه های حامی دولت می کوشند این موارد را بازتاب دهند
۳- یکی از موضوعات مورد توجه دولت در کشور، از جمله قم، ساخت مسکن بوده است. رویکرد دولت، واگذاری و تخصیص زمین در کنار تأمین مالی با تکیه بر منابع نظام بانکی و آورده متقاضیان بوده است. عملیاتی سازی این رویکرد، چندان پیچیده نیست. هر چند دولت رییسی با وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن، فاصله بسیاری دارد. فراهم سازی و ایجاد زیرساخت های مناسب برای این ساختمانها، پیچیده تر است به عنوان مثال در حالی ساخت مسکن در قم با الحاق صدها هکتار زمین به محدوده شهرها و طرح هادی روستاها در دستورکار قرار گرفته است که تأمین آب استان در شرایط کنونی و بدون الحاق آن زمین های گسترده نیز به سختی صورت می گیرد.. مشخص نیست آب مورد نیاز ساکنان این پهنه های گسترده قرار است از کدام منبع پایدار فراهم شود.
۴- استان قم، علاوه بر مشکلات یاد شده با کاستی‌هایی روبروست. زیرساخت های فرسوده برق، هجوم ریز گردها و آلودگی هوا، مشکلات برخاسته از مهاجرت، نابسامانی شرایط مراکز درمانی و کمبود فضاهای آموزشی از جمله این کاستیهاست. جالب است که بعضی مسئولان پیش از این تلاش کردند با آمارسازی، برای دولت کارنامه ای موفقیت آمیز در مدیریت این مشکلات خلق کنند. به عنوان نمونه یکی از معاونان استاندار در هفته دولت سال گذشته مدعی شد فضای آموزشی استان در دو سال اول دولت سیزدهم، دو برابر شده است. ادعایی که بطلان آن آشکارتر از آن است که به توضیح نیاز داشته باشد
۵- رییسی می‌تواند مواردی را به مدیران اجرایی یادآوری کند. از جمله آنکه، شهروندان قم، سبک زندگی یکسانی ندارند. در حالی که بخشی از مردم قم، سبک زندگی مورد حمایت و تبلیغ رسانه های رسمی را برگزیده اند، وبخشی هم شیوه زندگی متفاوتی را ترجیح داده اند. بررسی این موضوع، فرصتی مستقل می طلبد. اما آشکار است که نادیده گیری سبک زندگی مورد انتخاب مردم، بی نتیجه و اشتباه است.
نکته دیگر آن است که موضوعات اقتصادی مانند تورم، از منطق خاصی پیروی می کنند. اقتصاددانان، تورم کنونی را به تحریم ها و افزایش پایه پولی نسبت می دهند. از این رو برخورد تعزیراتی با اصناف، روشی ناکارآمد است که به جای تمرکز بر حل و رفع عوامل تورم، معلول های این پدیده را هدف قرار می دهد.
۶- پایین بودن اعتبارات جاری استان، در مقایسه با سایر استانها یکی از مشکلات کنونی است که بر شرایط اقتصادی کارکنان دولت تأثیر منفی دارد. بودجه جاری استان آن گونه با کمبود روبروست که به عنوان نمونه، میانگین اضافه کار کارکنان یکی از مهمترین دستگاه های اجرایی استان در مقایسه با دستگاه های مشابه در سایر استانها، پایین است و آن اداره معظم، حتی بخش زیادی از سهم خود را از بیمه تکمیلی کارکنان در سال ۱۴۰۲ پرداخت نکرد. آیا کارکنان دولت در استان می توانند امیدوار باشند که سفر رییس جمهور، راه حلی پایدار و بلند مدت برای این مشکل فراهم و به عنوان راه حلی کوتاه مدت، واریز مبالغ مناسبی را به حساب آنان در پی آورد؟
قم استانی با ظرفیت های فراوان و فرصت های مناسب برای توسعه و البته دچار کمبودها و کاستی هاست. فعال سازی آن ظرفیت ها و برطرف سازی این مشکلات، با آمیزه ای از مدیریت کارآمد و سنجیده و تأمین منابع مالی امکان پذیر خواهد بود و سفر مقامات بلندپایه به استان، تنها در صورتی نتایج مثبت به دنبال خواهد داشت که به بهبود شیوه های مدیریتی و تأمین منابع مالی لازم برای توسعه قم بینجامد. این سفرها در غیر این صورت، نمایشی پرهزینه، بی نتیجه و تکراری خواهد بود.
