حذف پول نقد از چرخه حمل‌ونقل عمومی در قم هرچند در ابتدا چالش‌هایی به همراه داشت، اما خیلی زود در میان شهروندان و کاربران شبکه حمل‌ونقل عمومی جای خود را باز کرد و اکنون مورد استقبال قُمی‌ها است.
به گزارش ندای قم به نقل از روابط عمومی شهرداری، حذف پول نقد از چرخه حمل‌ونقل عمومی در شهرها از موضوعاتی است که به دلیل مسائل بهداشتی، محیط زیستی و برای رفتن به سمت برنامه‌ریزی بهتر در حوزه حمل‌ونقل عمومی، سال‌ها است که در شهرهای بزرگ دنبال می‌شود.
شهر قم نیز حدود دو دهه است در این زمینه در حال فعالیت بوده و تلاش می‌کند تا با جایگزینی کارت بلیت به‌جای بلیت‌های کاغذی و پول نقد، شرایط بهتری در حمل‌ونقل عمومی ایجاد کند.
بااین‌همه فرهنگ عمومی مردم و تمایل رانندگان اتوبوس چندان با این مسئله سازگار نبود و مجموعه از عوامل موجب شده بود حذف کامل پول نقد به یک آرزوی دیرینه در حمل‌ونقل عمومی شهر قم تبدیل شود.
پس از سال‌ها از یک بام و دوهوای استفاده از پول نقد و کارت بلیت، تابستان امسال حذف کامل پول نقد از چرخه اتوبوس‌رانی در شهر قم کلید خورد و اجرایی شد. تا جایی که حدود چهار ماه است هیچ پول نقدی در سیستم اتوبوس‌رانی شهر قم ردوبدل نمی‌شود. در حوزه تاکسیرانی هم تلاش شده تا با تعریف جایگزین‌هایی برای پول نقد، سمت‌وسوی بهتری در پرداخت‌ها صورت بگیرد.
هوشمندسازی مدیریت ناوگان، یکی از روش‌هایی است که از طریق آن می‌توان بخشی از مشکلات حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه اتوبوس‌رانی را مرتفع کرد تا دیگر شاهد صحنه‌هایی مانند تجمع اتوبوس‌ها در یک خط و مسیر از یکسو و تجمع و ازدحام مسافران در خط دیگر به دلیل کمبود اتوبوس نباشیم.
حذف کرایه نقدی از سیستم اتوبوس‌رانی شهر قم اتفاقی است که در راستای حفظ بهداشت عمومی، برنامه‌ریزی بهتر برای ناوگان اتوبوس‌رانی و بهینه‌سازی اقتصادی حمل‌ونقل عمومی در قم پیگیری شد.
اجرای طرح حذف کرایه‌های نقدی در اتوبوس‌های سطح شهر
مدیرعامل سازمان اتوبوس‌رانی شهرداری قم با اشاره به حذف دریافت کرایه نقدی در ناوگان اتوبوس‌رانی شهر قم اظهار داشت: یکی از انتقادات به سیستم حمل‌ونقل شامل تاکسی و اتوبوس بحث استفاده از پول نقد بود، چراکه آسیب‌های بسیاری برای این موضوع شمرده می‌شد.
به گفته علی نیک، با اجرای طرح حذف کرایه نقدی در اتوبوس‌رانی، دریافت کرایه نقدی در اتوبوس‌ها حذف‌شده و دو دستگاه کارت‌خوان ویژه خواهران و برادران در اتوبوس‌ها به‌منظور تسهیل شهروندان برای پرداخت جایگذاری شده است. درعین‌حال تلاش شده تا استفاده از کارت بلیت نیز تقویت شود.
مدیرعامل سازمان اتوبوس‌رانی شهرداری قم ادامه داد: به دنبال برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در ۲۲۰ اتوبوس فعال سطح شهر ،۴۴۰ دستگاه کارت‌خوان مجهز شد تا از روز دوشنبه شانزدهم مردادماه ۱۴۰۲ رانندگان از دریافت کرایه‌های نقدی منع و شهروندان کرایه اتوبوس خود را به‌صورت غیر نقدی پرداخت کنند.
به گفته نیک، با این طرح شهروندان در استفاده از ناوگان اتوبوس‌رانی شهر قم می‌توانند از دو روش «قم کارت» یا کارت‌خوان و در استفاده از ناوگان تاکسیرانی از دستگاه کارت‌خوان برای پرداخت کرایه استفاده کنند.
وی افزود: هدف از راه‌اندازی دستگاه‌های کارت‌خوان بانکی در کنار دستگاه‌های هوشمند تسهیل در دریافت نقدی کرایه‌ها در ناوگان‌های اتوبوس‌رانی و تاکسیرانی است.
ارائه خدمات به ۶۲ هزار کاربر شبکه قم یار
علی مؤمن حجازی رئیس سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم با اشاره به استقبال شهروندان از قم کارت، ابراز کرد: از ابتدای شروع پروژه از دی‌ماه ۱۳۹۹ تا اواخر بهار سال جاری بیش از ۱۶۶ هزار قم کارت فروش رفته و ۱۲۸ قم کارت هم تعویض شده و تقریباً ۳۰۰ هزار قم کارت در اختیار شهروندان قرارگرفته است و در حال حاضر ۶۲ هزار کاربر شبکه ارتباطی قم‌یار خدمات دریافت می‌کنند.
گفتنی است تاکنون ۶۸۵ میلیارد ریال مقدار شارژ توسط شهروندان تهیه‌شده که با استفاده از این مبلغ در حمل‌ونقل و خدمات استفاده‌شده و بیش از ۱۰ میلیون تراکنش بر روی کارت‌ها اتفاق افتاده است.
حفظ محیط‌زیست، شفاف‌سازی درآمدها و همچنین دسترسی آسان به داده‌ها توسط مسئولان شهری از دیگر مزایای حذف کرایه نقدی از نظام حمل‌ونقل اتوبوس‌رانی است.
این موضوع به مسئولان و مدیران امکان می‌دهد تا داده‌های دقیق‌تر و به‌روزتری را درباره استفاده از خدمات حمل‌ونقل دریافت کنند. این اطلاعات می‌توانند در برنامه‌ریزی بهتر و بهینه‌تر سرویس‌ها مورداستفاده قرار گیرند. به‌طورکلی، استفاده از کارت‌های هوشمندی در حمل‌ونقل عمومی مزایای فراوانی دارد که می‌تواند به‌راحتی و کارآمدی سفرهای درون‌شهری را افزایش دهد.
از طرفی استفاده از کارت بلیت‌ها سرعت اخذ کرایه در سیستم اتوبوس‌رانی را افزایش داده و این موضوع موجب بهره‌وری زمان و کاهش سرفاصله‌ها در حمل‌ونقل عمومی می‌شود.
بر طبق اعلام سازمان اتوبوس‌رانی شهرداری قم، باجه‌های صدور و شارژ کارت شهروندی (قم کارت) در ایستگاه‌های میدان نبوت، میدان سعیدی، بلوار منتظری، میدان جانبازان ابتدای بلوار امین، شهر قائم در بلوار شهید کبیری نبش خیابان قائم، زمزم، سه‌راه بازار، مسجد امام حسن در خیابان آیت‌الله طالقانی، میدان مطهری، پردیسان در میدان علوم صادر و همچنین دستگاه‌های خود شارژ در دانشگاه شهاب دانش، بلوار منتظری، دکه زنبیل آباد روبروی ورزشگاه شهید حیدریان و دکه بوستان نرگس در خیابان امامزاده ابراهیم جانمایی و نصب‌شده است.
استفاده‌کنندگان از قم کارت درعین‌حال که به بهره‌وری و برنامه‌ریزی بهتر در نظام حمل‌ونقل عمومی شهر کمک می‌کنند، در آینده می‌توانند در پرداخت غیر نقدی دیگر ازجمله پرداخت کرایه تاکسی یا شهربازی‌های سطح شهر از آن استفاده کنند.
حذف پول نقد از چرخه حمل‌ونقل عمومی در قم هرچند در ابتدا چالش‌هایی به همراه داشت اما خیلی زود در میان شهروندان و کاربران شبکه حمل‌ونقل عمومی به امری مطلوب تبدیل شد. قدم بعدی در این زمینه اتصال دیگر پرداختهای شهروندی ازجمله پارکینگ‌ها و پارکومترها به این سیستم است که به برنامه‌ریزان شهری کمک می‌کند، نظام حمل‌ونقل شهری را به‌صورت یکپارچه رصد و تحلیل کرده و برای بهبود آن تلاش کنند.
