همزمان با هفته وقف همایش یاوران وقف با تقدیراز واقفان ویاوران برگزیده روزدوشنبه درسالن همایش های آستان مقدس امامزاده شاه سید علی(ع) برگزار شد.
به گزارش ندای قم ،استاد حوزه علمیه قم دراین همایش گفت: حرکت‌های محدود و متناهی انسان نمی‌تواند به نتیجه‌ای نامتناهی ختم شود و تنها با تبدیل اعمال به سرمایه‌گذاری نامتناهی، مانند وقف، که می‌توان به این غایت رسید.
آیت‌الله عابدینی ظهار کرد: انسان با حرکت‌های متناهی و محدود خود، به مقصد نامتناهی نخواهد رسید. از آنجا که سرنوشت نامتناهی برای بشر مقدر شده، امکان ندارد که اعمال محدود در طول عمر، به نتیجه‌ای نامتناهی منتهی شود. بنابراین، ضرورت دارد که امکان حرکت نامتناهی در هر لحظه برای انسان فراهم باشد، زیرا از جمع امور محدود، نتیجه نامتناهی حاصل نمی‌شود.
وی افزود: اگر انسان بخواهد در هر لحظه توان حرکت نامتناهی را داشته باشد، باید قوه‌ای نامتناهی در وجود او شکل بگیرد؛ وگرنه از او حرکت نامتناهی سر نخواهد زد. در این مسیر است که انسان به سرمایه‌ها و قوای درونی خود پی می‌برد و در غیر این صورت دچار حسرت و خسران خواهد شد، چنان‌که قرآن می‌فرماید: “إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ”.
با وقف انسان از رضایت وجدان به مقام رضایت الهی می‌رسد
این استاد حوزه با استناد به بیانات علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، سه مسلک اخلاقی را در حرکت انسان به سوی خداوند تبیین کرد و گفت: نخستین مورد، مسلک مدح و ذم است؛ در این مسلک، حرکت انسان بر اساس پسند یا ناپسند بودن عمل در نزد مردم است. این مسلک اگرچه با فطرت انسانی عجین شده و نقطه آغازین بیداری وجدان است، اما در حد اعمال دنیوی محدود باقی می‌ماند.
وی دومین مسلک ثواب و عقاب دانست و تصریح کرد: در این مرحله، انسان اعمال خود را بر اساس دستورات الهی و به امید پاداش بی‌پایان اخروی انجام می‌دهد. این مسلک، که طریق پیامبران است، به دلیل جاودانگی جزای الهی، انسان را از محدودیت‌های مسلک اول فراتر می‌برد.
عابدینی به سومین مسلک با عنوان «حبیبی» اشاره و ابراز کرد: این مسلک که خاص نبی مکرم اسلام (ص) است، بالاترین سطح تعالی را نشان می‌دهد. در این مرحله، عمل فقط به دلیل دوست داشتن خداوند انجام می‌شود و پاداش و مجازات در انجام یا ترک آن مورد توجه نیست.
استاد حوزه علمیه با تطبیق این سه مسلک بر جریان وقف، به تحلیل جایگاه آن در جامعه پرداخت. وی نقطه آغازین وقف را بیداری وجدان انسانی دانست و اظهار داشت: فطرت انسان به گونه‌ای آفریده شده که از دیدن سختی‌ها و محرومیت‌ها ناراحت می‌شود و به کمک هم‌نوع خود می‌شتابد.
وی افزود: این بیداری وجدان اگرچه در جهان امروز، مبنای بسیاری از وقف‌هاست، اما حرکتی محدود است. وقف باید فراتر رفته و در مسیر اطاعت از امر الهی قرار گیرد. این حرکت نه‌تنها وجدان را آرام می‌کند، بلکه موجب اطاعت امر خدا می‌شود.
وی به دو آیه از سوره بقره اشاره کرد و تفاوت نیت را در پاداش وقف تبیین نمود. ایشان فرمود: در آیه‌ای که وقف را “فی سبیل الله” می‌داند، عمل انفاق مانند یک دانه است که هفتصد دانه می‌دهد و خداوند آن را مضاعف می‌کند. اما در آیه‌ای دیگر که نیت را “ابتغاء مرضات الله” (به دنبال رضایت خدا) قرار می‌دهد، پایه انفاق از “حبه” به “جنت” (باغ) تغییر می‌کند؛ به این معنا که تنها تفاوت در نیت، نتیجه‌ای کاملاً متفاوت و بی‌نهایت عظیم را به دنبال دارد.
عابدینی در بخش پایانی سخنان خود، به روایتی از حضرت عیسی (ع) اشاره کرد که فرمود: «قلب هر انسانی در گرو دارایی اوست. پس اموال خود را در آسمان سرمایه‌گذاری کنید تا قلب‌های شما آسمانی شود» که وقف مصداق بارز این سرمایه‌گذاری است.
وی با اشاره به نذری که مادر حضرت مریم (س) داشت، گفت: مادر مریم فرزند خود را برای خداوند نذر کرد. این نذر، که نوعی وقف است، موجب شد خداوند مریم را به بهترین نحو پذیرفته و رشد دهد، تا جایی که روزی‌های الهی بر سر سفره او حاضر می‌شد. این همان نتیجه نیتی والاست که سرمایه‌گذاری انسان زمینی را آسمانی می‌کند.
وقف مقوله‌ای است که آغاز و پایان آن به مردم می‌رسد
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان قم نیز دراین همایش با اشاره به ماهیت مردمی و فراگیر وقف، گفت: این سنت حسنه نه یک مقوله دولتی، بلکه یک امر کاملاً مردمی است که آغاز و پایان آن به دست خود مردم صورت می‌گیرد.
حجت الاسلام والمسلمین عباس اسکندری با اشاره به ماهیت مردمی و فراگیر وقف، اظهار کرد: این سنت حسنه نه یک مقوله دولتی، بلکه یک امر کاملاً مردمی است که آغاز و پایان آن به دست خود مردم صورت می‌گیرد. او با بیان اینکه سازمان اوقاف تنها نقش نظارتی و مدیریتی بر موقوفات را دارد، به جامعه نسبت به شایعات نادرست در این زمینه هشدار داد.
وی افزود: حضور شما در این مجلس به این معناست که وقف یک مقوله دستگاهی نیست؛ بلکه یک امر عمومی، فراگیر و گسترده است که به آحاد جامعه اسلامی ما مربوط می‌شود. شاید هیچ مقوله‌ای مردمی‌تر از وقف وجود نداشته باشد، زیرا هم شروع آن با مردم است و هم خاتمه‌اش. او افزود که مردم وقف می‌کنند برای مردم و موقوف‌علیهم (کسانی که از وقف بهره‌مند می‌شوند) و واقفین (وقف‌کنندگان) هر دو خود مردم هستند.
نقش اوقاف، ثبت، حفاظت و نظارت است
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان قم خاطرنشان کرد: اگر نهادی همچون سازمان اوقاف وظیفه متولی‌گری امور وقف را بر عهده می‌گیرد، به این دلیل نیست که وقف متعلق به این سازمان است. وی وظیفه اصلی این نهاد را ثبت و ضبط موقوفات، حفاظت از آنها در برابر دستبرد و نظارت دقیق بر اجرای نیات واقفین دانست و تأکید کرد که سازمان اوقاف هیچ حق دخل و تصرفی در موقوفات ندارد.
وی در ادامه به موقوفات غیرمتصرفی اشاره کرد و گفت: ما موقوفات زیادی داریم که واقف خیراندیش، خود، متولی آن را حتی برای نسل‌های بعد تعیین کرده است. در این موارد، همه امور در اختیار متولی قرار دارد و سازمان اوقاف تنها نقش نظارتی ایفا می‌کند. تنها در صورت بروز چالش، سازمان اوقاف به دلیل ارتباطش با حاکمیت و مقام معظم رهبری وارد عمل می‌شود و از موقوفه دفاع می‌کند.
لزوم توجه به نیازهای روز جامعه در وقف
اسکندری در بخش دیگری از سخنان خود، بر لزوم وقف‌های متناسب با نیازهای روز جامعه تأکید کرد و با اشاره به فعالیت‌های خیرین در گذشته در زمینه‌هایی چون ساخت آب‌انبار، مسجد، بیمارستان و پل، روحانیون و تریبون‌داران را به تشویق مردم برای وقف در حوزه‌های نوین فراخواند. وی گفت: امروز باید ببینیم نیاز جامعه چیست. مقام معظم رهبری پرچم علم، دانش، تحقیق و پژهش را بلند کرده‌اند. این حوزه‌ها هزینه‌های فراوانی دارند و نمی‌توان تنها به اعتبارات دولتی متکی بود.
وی با اشاره به دستاوردهای علمی و دفاعی کشور، که نتیجه تحقیقات و پژوهش‌هاست، پیشنهاد کرد که موقوفات به سمت پشتیبانی مالی از حوزه‌های تحقیق و پژوهش سوق داده شود. اسکندری همچنین به اهمیت پشتیبانی مالی از فرهنگ عمومی، امر به معروف و نهی از منکر فرهنگی، و مسائل اخلاقی جامعه اشاره کرد و افزود: ریشه بسیاری از پرونده‌های قضایی در پایین بودن آستانه صبر و تحمل مردم است و این مسئله نیاز به پشتوانه مالی برای فعالیت‌های فرهنگی دارد.
ثبت در اوقاف، تضمین بقای موقوفه
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان قم در ادامه به شایعاتی که مردم را از ثبت موقوفات در سازمان اوقاف منع می‌کند، پرداخت و این شایعات را ناشی از “اندیشه‌ای نامیمون” دانست که نمی‌خواهد وقف رونق بگیرد. او با تأکید بر اینکه تضمین بقای یک موقوفه، ثبت آن در این مجموعه است، خاطرنشان کرد: تجربه به ما نشان داده که اگر ملکی وقف شود اما ثبت نگردد، ممکن است ورثه واقف با استناد به اسناد و مدارک، به دادگاه مراجعه کنند و قاضی نیز بر اساس مستندات، حکم به ملکیت وراث دهد. بنابراین، مردم تحت تأثیر این تبلیغات ناصحیح قرار نگیرند.
اسکندری در پایان، وقف را به مثابه جهاد مال در رکاب امام زمان(عج) دانست و گفت: ما می‌توانیم از همین امروز، با وقف اموال خود، جایگاهی برای خود در زمان ظهور تعریف کنیم، تا اگر لیاقت رجعت را نداشتیم، اموال ما در اختیار حضرت قرار گیرد و در پیشبرد اهداف حکومت جهانی‌شان به کار گرفته شود.
به گزارش ایمان ، دربخش پایانی همایش یاوران وقف، به تجلیل از وقف یاوران اختصاص داشت که با حضور مهمانان ویژه برگزار شد. بر این اساس با اهدای لوح و هدایایی از غضنفر فروغی به عنوان واقف نمونه، جلیل وند رضایی (متولی نمونه) و علی محمد رضایی و محمد علیزاد به عنوان خیّر نمونه تجلیل شد.
همچنین حجت الاسلام علی اکبر شورورزی (هیئت امنا نمونه)، ابوالفضل وفایی (هیئت امنای نمونه)، حجت الاسلام محمد قربانی (مدیر اجرایی امامزاده سید علی علیه السلام)، عبدالصمد مناقبیان (مدیر مرکز افق امامزاده علی بن جعفر علیه السلام)، محسن فکوری (خادم امامزادگان زینب و هاشم کهک)، احمد صادقی (خادم امامزاده عبدالله قلعه چم)، حجت الله معلمی (خادم امامزاده جعفر غریب علیه السلام)، اکبر صفری (کارمند نمونه)، بهرامی (مدیرعامل جمعیت هلال احمر) و نادعلی (مسئول تیم پزشکی بقاع متبرکه) نیز مورد تجلیل قرار گرفتند.
از دیگر افرادی که به عنوان وقف یاوران یک سال اخیر از آنها تقدیر شد، حجت الاسلام الهی (مسئول هیئت مستقر حجت بن الحسن العسگری)، سکینه گرجی (خادم افتخاری امامزاده جعفر شهید علیه السلام)، سکینه عباسی (خادم افتخاری امامزادگان ابراهیم و محمد علیهم السلام )، فاطمه عطایی (خادم افتخاری امامزاده علی بن جعفر علیه السلام)، طیبه عاصم آبادی (خادم افتخاری امامزاده سید معصوم علیه السلام) و محبوبه سادات میره ای (خادم افتخاری امامزاده حمزه علیه اسلام) بودند.
