در مراسم رونمایی از درگاه جامع فقه معاصر، ضرورت تحول در نگرش فقهی و به‌روز بودن فقیهان برای پاسخگویی به مسائل جدید مطرح شد.
به گزارش ندای قم ،همزمان با فرارسیدن دهه کرامت، شامگاه چهارشنبه مراسم رونمایی از درگاه جامع فقه معاصر با حضور آیت‌الله سید کاظم نورمفیدی و شخصیت‌های برجسته علمی و دینی در شهر قم برگزار شد. در این مراسم، آیت‌الله نورمفیدی به ضرورت تحول در نگرش فقهی حوزه‌های علمیه و لزوم آشنایی فقیهان با علوم روز برای پاسخگویی به مسائل نوظهور پرداختند.
همزمان با فرارسیدن دهه کرامت، مراسم رونمایی از درگاه جامع فقه معاصر با حضور حضرت آیت‌الله سید کاظم نورمفیدی، موسس پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر و جمعی از اساتید برجسته حوزه علمیه در قم برگزار شد. در این مراسم بر لزوم تحول در نگرش فقهی حوزه‌های علمیه و تربیت فقیهانی که بتوانند به مسائل پیچیده دنیای معاصر پاسخ دهند، تأکید شد.
همزمان با فرارسیدن دهه کرامت، مراسم رونمایی از درگاه جامع فقه معاصر با حضور حضرات آیات و اساتید برجسته حوزه، پژوهشگران، مسئولان مراکز آموزشی و پژوهشی و حضرت آیت‌الله سید کاظم نورمفیدی (دامت برکاته)، موسس محترم پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر در شهر قم برگزار شد.
آیت‌الله سید کاظم نورمفیدی:
فقه معاصر باید پاسخ‌گوی چالش‌های نوپدید جهانی باشد
حضرت آیت‌الله سید کاظم نورمفیدی «دامت برکاته»؛ موسس پژوهشگاه فقه معاصردر این مراسم با تأکید بر لزوم تحول در نگرش فقهی حوزه‌های علمیه فرمودند: فقیه امروزی باید توانایی ارتباط با جهان را داشته باشد و با زبان و علوم روز آشنا باشد تا بتواند پاسخ‌های متقن، دقیق و مؤثری به مسائل نوظهور دنیا ارائه دهد.
نماینده ولی‌فقیه در استان گلستان، با اشاره به جایگاه برجسته فقه در تمدن‌سازی اسلامی، فرمودند: فقیهان امروز باید نگاه جامع‌نگر داشته باشند و تمامی ابعاد فردی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و بین‌المللی زندگی بشر را در کانون توجه خود قرار دهند.
ایشان با اشاره به تحولی که پس از انقلاب اسلامی در نگرش به فقه پدید آمده است، افزودند: فقه معاصر با رهنمودهای حکیمانه امام راحل و حمایت‌های مستمر رهبر معظم انقلاب به‌طور جدی در حوزه‌های علمیه پیگیری شده و امروز شاهد شکل‌گیری جریان‌های پژوهشی، آموزشی و کاربردی در این عرصه هستیم.
امام جمعه گرگان با تأکید بر این نکته که هرچند حوزه‌های علمیه در تعمیق و گسترش فقه معاصر به جایگاه شایسته‌ای دست یافته‌اند، فرمودند: با این حال، هنوز در آغاز راه قرار داریم و نیازمند تلاشی مضاعف، نوآوری و نوسازی در عرصه‌های آموزش، پژوهش و تربیت نیروهای متخصص هستیم.
نماینده مجلس خبرگان رهبری در بخشی از سخنان خویش بر لزوم بازتعریف خروجی‌های حوزه در رشته‌های تخصصی فقهی تأکید کردند و فرمودند: محصول نهایی نظام آموزش تخصصی فقه در حوزه‌های علمیه باید شخصیتی باشد که از دانشگاه به مفهوم مرسوم آن متمایز باشد؛ یعنی دانش‌آموخته‌ای که همزمان ریشه در فقه سنتی دارد و هم قادر به تحلیل، پاسخگویی و مواجهه با مسائل پیچیده دنیای معاصر است.
وی افزودند: آینده تمدن اسلامی و جایگاه فقه در مدیریت جامعه به تربیت چنین شخصیت‌هایی وابسته است که ضمن بهره‌مندی از میراث فقهی غنی، با ادبیات جهانی، منطق استدلال علمی و درک نظام‌مند از مسائل بشری آشنایی داشته باشند.
آیت‌الله سید مجتبی نورمفیدی:
پژوهشگاه فقه معاصر، پاسخ‌گوی مسائل و چالش‌های روز جامعه اسلامی است
آیت‌الله سید مجتبی نورمفیدی، رئیس پژوهشگاه فقه معاصر، نیز دراین مراسم با اشاره به رسالت این نهاد علمی، تأکید کرد که پژوهشگاه فقه معاصر با رویکردی ژرف‌نگر و کاربردی، در پی پاسخگویی به نیازهای فقهی و چالش‌های معاصر جامعه اسلامی است. وی همچنین بر اهمیت پژوهش‌های بنیادین و کاربردی در این مرکز و نقش آن در پیشبرد مطالعات فقهی تأکید نمود.
آیت‌الله سید مجتبی نورمفیدی، رئیس پژوهشگاه فقه معاصر، با استناد به حدیثی گران‌قدر درباره جایگاه والای تفقه در دین، تصریح کرد: این پژوهشگاه با الهام از ضرورت‌ها و نیازهای روز امت اسلامی بنیان نهاده شده است تا با رویکردی ژرف‌نگر و روشمند، به کاوش در مسائل گوناگون فقهی بپردازد و پاسخ‌گوی پرسش‌های زمانه باشد.
وی در ادامه با اشاره به رسالت‌های این نهاد علمی، بیان داشت: تمرکز اصلی پژوهشگاه بر دو محور اساسی استوار است؛ نخست، پژوهش‌های بنیادینی که به تبیین مبانی، اصول و چارچوب‌های نظری فقه می‌پردازند و دیگر، پژوهش‌های کاربردی که با هدف پاسخگویی به مسائل و چالش‌های روزمره جامعه، طراحی و به اجرا درمی‌آیند تا فقه در متن زندگی معاصر حضور فعال و مؤثر داشته باشد.
رئیس پژوهشگاه فقه معاصر تصریح کرد: در گستره تاریخ اسلام، همواره جریان‌های علمی در دو قالب بنیادین و کاربردی حضوری پویا داشته‌اند، و برتری هر یک از این دو رویکرد، برخاسته از نیازها و اقتضائات خاص هر دوره بوده است؛ چنان‌که تحولات زمان، جهت‌گیری پژوهش‌ها را رقم زده و مسیر اندیشه‌ورزی دینی را شکل داده است.
آیت‌الله نورمفیدی در اشاره به ساختار علمی پژوهشگاه فرمودند: هم‌اکنون ۱۱ گروه علمی متشکل از ۴۰ نفر از اساتید برجسته حوزه علمیه در این مرکز به فعالیت مشغول هستند و تاکنون بیش از ۳۰ قرارداد طرح پژوهشی با مراکز علمی و نهادهای مختلف منعقد شده است. ایشان با تأکید بر لزوم ارتباط مؤثر و همکاری با نهادهای علمی و پرهیز از موازی‌کاری، افزودند: در طی پنج سال گذشته، این مجموعه موفق به برگزاری بیش از ۲۰۰ نشست علمی شاخص شده و ۲۶ عنوان مجله علمی منتشر کرده است که خود گواهی بر پویایی و رویکرد مسئله‌محور آن در عرصه مطالعات فقهی است. همچنین، درگاه جامع فقه معاصر با هدف تولید محتوا، مدیریت دانش و ارائه خدمات تخصصی در حوزه فقه معاصر راه‌اندازی شده است که شامل بخش‌های متنوعی همچون دانشنامه فقه معاصر، کتابخانه دیجیتال فقه معاصر، دروس خارج فقه معاصر، مجلات الکترونیکی، نشست‌های علمی و پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشگاه می‌شود.
آیت‌الله فاضل لنکرانی:
برای پیشرفت فقه، باید به قرآن بازگشت و از ظرفیت‌های اجتماعی آن بهره برد
آیت‌الله فاضل لنکرانی نیز دراین مراسم تأکید کردند که قرآن کریم نه تنها در ابعاد فردی، بلکه در زمینه روابط اجتماعی و عدالت نیز ظرفیت‌های عظیمی برای پیشرفت فقه دارد.
آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی با اشاره به نقش اساسی قرآن در شکل‌گیری فقه معاصر، بر لزوم توجه به ظرفیت‌های اجتماعی قرآن برای توسعه و پیشرفت فقه تأکید کردند. وی همچنین به ضرورت تدوین قوانین کشور مطابق با اصول فقهی و کاربردی اشاره نمود.
آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی در سخنانی پرمحتوا و ژرف، به نقش بنیادین قرآن کریم در شکل‌گیری و تعالی فقه اشاره کرده و اظهار داشت: برای دستیابی به پیشرفت واقعی در فقه، لازم است از قرآن فاصله نگرفته و همواره به آن بازگردیم.
ایشان با اشاره به این نکته که آیات الاحکام تنها بخشی از ظرفیت‌های عظیم فقهی قرآن را تشکیل می‌دهند، افزودند: متأسفانه در طول تاریخ، آیات اجتماعی قرآن کمتر مورد توجه فقها قرار گرفته است، در حالی‌که این آیات پر از اصول و جهت‌گیری‌های مهم در زمینه روابط اجتماعی، عدالت، امنیت، مسئولیت‌پذیری و حقوق مردم است که می‌تواند در بنیان‌گذاری تمدن اسلامی نقشی اساسی ایفا کند.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در ادامه سخنان خود با تأکید بر اهمیت فقه اجتماعی گفت: توجه به این بخش از فقه، نه‌تنها درون جوامع اسلامی را از لحاظ فرهنگی و اجتماعی ارتقاء می‌دهد، بلکه در سطح بین‌المللی نیز می‌تواند به تقویت وحدت میان مسلمانان و انسجام بیشتر آن‌ها منجر شود.
ایشان همچنین از برخی تعارضات موجود میان فقه و قانون در جامعه امروز انتقاد کرده و تصریح نمودند: قوانین کشور باید بر اساس اصول فقهی و تحت هدایت علمی حوزه‌های علمیه تدوین شوند. قوانینی نظیر امر به معروف و نهی از منکر نباید بدون پشتوانه‌ای مستند و متقن فقهی تصویب و اجرا گردند. از این رو، ورود جدی حوزه‌های علمیه به این عرصه امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.
آیت‌الله فاضل لنکرانی در ادامه به تحولات فقهی در دهه‌های اخیر اشاره کرده و افزودند: اگرچه فقه شیعه در طول تاریخ همواره با زمانه خود در ارتباط بوده است، اما در دوران پس از انقلاب اسلامی شاهد شکوفایی ابعاد نوینی از فقه، از جمله فقه اجتماعی، فقه سیاسی، فقه امنیتی و فقه هنر بوده‌ایم که خود دلیلی بر ظرفیت عظیم فقه در پاسخگویی به مسائل نوپدید و پیچیده دنیای امروز است.
وی در پایان سخنان خود تأکید کردند: امروز فقه معاصر باید قادر باشد به‌طور جامع و همه‌جانبه به نیازهای متنوع بشر پاسخ دهد. فقه نه‌تنها در عرصه فردی، بلکه باید در تمامی ابعاد زندگی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی انسان‌ها حضور فعال و تأثیرگذار داشته باشد و بر اساس تعالیم نورانی قرآن، مدلی کارآمد برای اداره جامعه ارائه دهد.
در پایان این مراسم، از درگاه جامع فقه معاصر رونمایی شد. این درگاه علمی و پژوهشی با هدف تولید محتوا، مدیریت دانش و ارائه خدمات تخصصی در حوزه فقه معاصر ایجاد شده است و بخش‌های مختلفی مانند دانشنامه فقه معاصر، کتابخانه دیجیتال فقه معاصر، دروس خارج فقه معاصر، مجلات الکترونیکی، نشست‌های علمی و پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشگاه را شامل می‌شود.
