ندای قم / حسن بختیاری زاده / کارشناس مسائل سیاسی ؛دولت پزشکیان، با رأی اعتماد کم سابقه مجلس اصولگرای دوازدهم به همه وزیران کابینه، کار خود را آغاز کرد. رأی اعتماد مجلس به همه وزیران پیشنهادی رییس جمهور، از آن جهت کم سابقه است که دو رییس جمهور اصولگرا ، مرحوم رییسی و احمدی‌نژاد، نتوانسته بودند به چنین نتیجه ای دست پیدا کنند. اکنون می توان این پرسش را مطرح کرد که دولت جدید با چه دشواری هایی روبروست و چه فرصت هایی در اختیار دارد ؟ این یادداشت، پاسخ های کوتاهی ارائه می کند.
الف: مشکلات:
۱- دولت جدید در عرصه سیاست داخلی متعهد به پاسخگویی به مطالبات رأی دهندگانی است که بسیاری از آنها با امیدی کم فروغ به پزشکیان برای تغییر رأی دادند. اما رییس جمهور برای تحقق این مطالبات، با ارکان و سازمانهایی روبروست که حامی رقیبان او بوده اند. یکی از دشواری های پزشکیان، تحقق خواسته های شهروندان، به ویژه تغییر شرایط موجود، با وجود مخالفت ها است.
۲- اقتصاد ایران به سبب تحریم ها و نیز مشکلات ساختاری ، روزگار سختی را سپری می کند. دشواری مراودات بانکی با طرف های خارجی، عدم امکان فروش رسمی نفت و فرآورده های نفتی، تورم دو رقمی ، نرخ پایین رشد اقتصادی ، فقدان سرمایه گذاری خارجی، کسر بودجه، فرسودگی زیر ساخت ها و شرایط بحرانی صندوق های بازنشستگی، بخشی از مشکلات کنونی اقتصاد ایران است که سبب فشار روزافزون بر ایرانیان شده است
۳- مشکلات اجتماعی و فرهنگی بخش دیگری از واقعیات گریز ناپذیری است که دولت چهاردهم با آن روبروست. بحران نشر، فقدان فضای مناسب برای فعالیت سینماگران توانمند، حاشیه نشینی و نتایج آن ، مهاجرت های درون سرزمینی ،خروج نخبگان از کشور و تمایلات شکست خورده برخی از جریان ها برای برخورد قهری با موضوعات اجتماعی و فرهنگی ، از جمله این مشکلات است.
۳- دولت چهاردهم در حوزه سیاست خارجی با وضعیتی دشوار مواجه است. تحریم ها و رویکرد تهاجمی اسراییل- که با اعمال سیاست مشت آهنین علیه فلسطینیان، بر ثبات منطقه ، تأثیر منفی داشته است و دولت کنونی آن، برای رو در رو ساختن ایران و آمریکا تلاش می کند، کاهش کم سابقه ارتباط با اروپا و چشم انداز به قدرت رسیدن دوباره ترامپ، بخشی از پیچیدگی هایی است که پزشکیان ناگزیر است برای مدیریت آنها، تلاش کند.
۴- محیط زیست ایران، شرایطی بحرانی دارد. کمبود منابع آب، تولید گازهای گلخانه ای، نابودی جنگل ها، فرسایش خاک و آلودگی هوا، نشانه وضعیت خطرناک موجود است که نسل فعلی و آیندگان را تهدید می کند.
ب: فرصت ها:
۱- اعتماد بیش از ۱۶ میلیون نفر به پزشکیان، مهم ترین فرصت و محکم ترین تکیه گاه او است. ادامه پشتیبانی رأی دهندگان از رییس جمهور، می تواند موجب شود مخالفان او، در اجرای برنامه های خود علیه دولت، احتیاط کنند.
۲- وجود نیروهای متخصص و نیز فرصت های اقتصادی بسیار برای سرمایه گذاران خارجی- که با ایجاد زمینه های مناسب و کاهش مخاطرات موجود، می توانند اقتصاد ایران را متحول کنند- موقعیت مناسب جغرافیایی و ظرفیت های گردشگری – که با اجرای برنامه های کارآمد و مبتنی بر تجربیات موفق سایر کشورها – می تواند دستاوردهای مثبتی به همراه آورد- و منابع سرشار نفت و گاز – که با مدیریت سنجیده ، جذب سرمایه گذاری خارجی و بازیابی حضور ایران در بازار جهانی ، می تواند منابع مالی فراوانی جذب کند- تنها بخشی از فرصت های موجود برای نظام حکمرانی، از جمله دولت است.
پزشکیان با آمیزه‌ای از فرصت ها و مشکلات مواجه است. رییس جمهور تا کنون برای فعال سازی این فرصت ها و مدیریت آن مشکلات، به اعتماد سازی با سایر ارکان و تاکید بر اجرای سیاست های کلی نظام و تشکیل دولتی فراجناحی روی آورده است. این رویکردی نوید بخش است. با این وجود توجه به مطالبات رأی دهندگان و جلوگیری از ناامیدی آنها نیز مهم است. به علاوه رییس جمهور می تواند تلاش کند مقامات عالی نظام را به وسعت بخشی وفاق ملی و حضور همه گرایش های سیاسی متعهد به قانون اساسی در ارکان مختلف نظام و نه فقط دولت و نیز رعایت حقوق همه ایرانیان ترغیب کند.
سرانجام آنکه هرچند به کارگیری افراد شایسته، مستقل از گرایش سیاسی انها، رویکرد مثبتی است، اما به کارگیری آنانی که روش های پوپولیستی را برای حل مشکلات به کار گرفته اند و با کارکنان و مدیران برخورد غیر احترام آمیز داشته اند و یا انتصاب مدیرانی که تنها به لطف بعضی مقامات مانند وزیر کشور دولت روحانی، ارتقا یافتند و در دولت رییسی به سمت استانداری رسیدند و تلاش می کنند جایگاه خود را حفظ کنند و اکنون مطرح شدن وفاق ملی، آنها را برای بقا در سمت های مدیریتی، وسوسه کرده است، هیچ نسبتی با وفاق ملی ندارد و فقط سبب ناامیدی تحول جویانی می شود که به پزشکیان رأی دادند.
