ندای قم/ حسن بختیاری زاده / کارشناس مسائل سیاسی ،انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی برگزار و نتایج آن مشخص شد. مردم استان قم نیز در این انتخابات حضور یافتند. اکنون می توان این پرسش را مطرح کرد که رفتار انتخاباتی مردم قم چگونه بوده است و چه معنا و پیامدهایی دارد؟ این یادداشت پاسخ های کوتاهی دربردارد.
۱- قمی ها با مشارکت ۵۰ درصدی خود، بیش از میانگین کشوری به حضور در این عرصه تمایل نشان دادند. موضوعی که نشانگر حمایت بیشتر آنان از شرایط کنونی است. این نکته را نیز نمی توان نادیده گرفت که نیمی از قمی ها در انتخابات حضور نیافتند. اهمیت عدم حضور اعتراضی این عده، قابل چشم پوشی نیست.
۲- ترکیب منتخبان انتخابات قم، نکات مهمی را بازتاب می دهد، منتخبان مردم قم در رقابت دوره های گذشته، به طور عمده برآمده از فهرست های انتخاباتی بودند. جامعه مدرسین، ائتلاف نیروهای خط امام و رهبری و سرانجام شورای هماهنگی اصول گرایان، تشکیلاتی بودند که فهرست داوطلبان مورد حمایت آنها در دوره های گذشته اقبال بیشتر رای دهندگان قمی را به دست آورد. شورای هماهنگی اصول گرایان در چند دوره اخیر، به تشکیلات محوری این جناح در این استان تبدیل شد. این شورا در انتخابات مجلس یازدهم فهرستی شامل امیر آبادی فراهانی، زاکانی و ذوالنوری، تنظیم و ارائه کرد. از این میان، زاکانی- که به تعبیر کنایه آمیز یکی از اصول گرایان شناخته شده، نماز شب خوانده بود- ترجیح داد شهردار تهران باشد تا لابد مانند تانک مشکلات این شهر را حل کند. امیر آبادی، چنانکه افتد و دانی، از داوطلبی انصراف داد و ذوالنوری نیز در انتخابات دوره دوازدهم، از این تشکیلات جدا شد و کار به جایی رسید که رییس شورای یاد شده از ذوالنوری به اتهام نشر اکاذیب به دادگاه روحانیت شکایت و متن آن را نیز منتشر کرد.
۳- رای دهندگان قمی درچنین شرایطی، آن گونه که قابل پیش بود، ترجیح دادند به جای اعتماد به فهرست های انتخاباتی أصول گرایان، بر اساس شناخت خود، به داوطلبان رأی دهند. این رفتار سبب شد که بعضی داوطلبان، با وجود آنکه در فهرست های مطرح، حضور نداشتند، دمقایسه با رقبای خود- که دراین فهرست ها جای گرفتند- رأی بیشتری کسب کنند. به عنوان مثال، رضی و عبداللهی، بیش از مقومی و اسلامی، دو داوطلب فهرست شورای هماهنگی، رای کسب کردند.
۴- آرای نیروگاه نیز، نکات مهمی را بازتاب می دهد. اول بودن ذوالنوری در آرای شهروندان این منطقه و پایین تر بودن آرای اسلامی از پیش بینی ها، نشان داد که شهروندان این بخش از شهر علاوه بر مؤلفه های قومی و زبانی، ملاحظات دیگری را هنگام رای دادن درنظر می گیرند.
انتخابات مجلس دوازدهم در قم، نشان داد هرچند بسیاری از شهروندان این استان با خواست نظام برای حضور در این عرصه همراهی می کنند اما نیمی از آنها، ترجیح می دهند آنگاه به پای صندوق رأی بروند که آرای آنها، به بهبود ملموس شرایط بینجامد. به علاوه، پدرخواندگانی که به ویژه در چند سال اخیر پشت درهای بسته فهرست های انتخاباتی را تنظیم و به مردم عرضه می کردند و در قبال عملکرد خود نیز، پاسخگو نبودند، به پایان خط رسیده اند.
