ندای قم / یادداشت/محمدرضاقاسمی نیا؛ با اعلام یونسکو سوادآموزی در فاصله ۴۰ سال اخیر میلادی، از سال ۱۹۷۹ تا سال ۲۰۲۰ حدود ۱۸ درصددرجهان پیشرفت داشته است، یعنی از ۶۸ درصد به ۸۶ درصد رسیده است واین در حالی هست که خدا را شکر در جمهوری اسلامی ایران با روحیه جهادی فعالین عرصه راهبردی سوادآموزی در بازه زمانی مذکوررشدباسوادی حدود ۴۲ درصد بوده است یعنی از میانگین جهانی؛ حدود ۲۴ درصد کشورمان بالاتر بوده است!
با اعلام یونسکو سوادآموزی در فاصله ۴۰ سال اخیر میلادی، از سال ۱۹۷۹ تا سال ۲۰۲۰ حدود ۱۸ درصددرجهان پیشرفت داشته است، یعنی از ۶۸ درصد به ۸۶ درصد رسیده است واین در حالی هست که خدا را شکر در جمهوری اسلامی ایران با روحیه جهادی فعالین عرصه راهبردی سوادآموزی در بازه زمانی مذکوررشدباسوادی حدود ۴۲ درصد بوده است یعنی از میانگین جهانی؛ حدود ۲۴ درصد کشورمان بالاتر بوده است! این رشدنمونه ای ازقدرت وقوت وتوانمندی کشورایران شمرده می شود. زنان و مادران در الگوی جمعیت و تنوع جنسیتی، مهم‌ترین رکن و نقش را در تحکیم خانواده و ساختن جوامع و پایداری آنها دارند.
آیا آنان و کودکان بازمانده از تحصیل و واجب‌التعلیم از حقوق اولیه خود مانند امنیت، سلامت، بهداشت، آموزش و مسکن برخوردار هستند؟ دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی و جهانی در راستای اهداف روز جهانی سوادآموزی چه اقدامات باورمندانه برای رسیدن به حق آموزش و یادگیری و عدالت و صلح و حفظ کرامت انسانی و بشر دوستی انجام داده‌اند؟! باسوادآموزی افراد نسبت به تمامی حق و حقوق خود آشنا می شوند و با فرصت مطالعه و یادگیری، زمینه را برای توسعه و رشدودانایی فراهم می‌کند.
آموزش برای همگان، بالابردن سطح معلومات وفرهنگ اسلامی مردم، سوادآموزان به حدی برسند که خودشان بفهمند، مدرسه نرفتن افراد واجب‌التعلیم خیلی خطرناک است، ایجاد نشاط جدید در کارسوادآموزی تا باسوادی کامل جامعه، سوادآموزی جهادی بلندمدت، سوادآموزی یک جریان مهم فرهنگی،داشتن گواهی‌نامه دوره ابتدایی یک چیز واجب ،پشتیبانی مجدانه دولت و مجلس شورای اسلامی و وزارت آموزش و پرورش از نهضت سوادآموزی،تعمیق سوادوتحول درآموزش وپرورش باتاکیدبرریشه کنی بی سوادی برخی از اهم نکات بلند و راهبردی درکلام و دستورات بنیان‌گذار کبیر جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی(رضوان الله علیه) و رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت امام خامنه‌ای (مدظله العالی) در اهمیت و نقشه راه سوادآموزی است.
از آنجا که خالق متعال بنای خلقت بشر را بر علم و آموختن نهاده است هیچ پایانی نمی‌توان بر سوادآموزی و یادگیری متصور دانست و مادامی که بشر به آب و غذا برای حیات و نیز بهداشت و مسکن برای رفاه نیاز دارد، به دانستن و یادگیری و علم‌آموزی هم برای رشد و کمال و سعادت خود محتاج است.
امروز به اقتضای شرایط و تغییرات و پیشرفت‌های جوامع، دیگر سوادآموزی سنتی، پاسخگوی نیاز کامل افراد نیست و با ورود فناوری وهوش مصنوعی به زندگی بشر این موضوع بیش از پیش حس می‌شود که افراد باید سواد‌های نوین به‌ویژه سواد استفاده از رسانه و ورود به فضای مجازی را داشته باشند.
بر پایه مطالعات و پژوهش ها به جز مهارت سواد خواندن و نوشتن، تجهیز به انواع سواد‌های کاربردی، تابعی، چندگانه و حرفه‌آموزی برای داشتن زندگی سالم، لازم و ضروری است.
جهان امروز، جهان سواد‌های نو و برتر و چندزبانه است. تحولات سریع فناوری اطلاعات و ارتباطات نیاز همه‌گیر به بازآموزی و یادگیری دارد. از این‌رو، نهضت سوادآموزی نیز در گام دوم مأموریت و رسالت خطیر خود همراه با همه نظام‌های آموزشی در جهان معاصر باید به ترویج و تعمیق و تحکیم انواع سواد در بین بزرگسالان و بازماندگان از تحصیل بپردازد. احساس نیاز در سوادآموز بزرگسال و باور به آموختن و یادگیری، از محوری‌ترین عوامل رویکرد آنان به باسواد شدن و آموزش است.
محتوای آموزشی و آنچه که به‌عنوان مواد و تولیدات آموزشی در اختیار سوادآموزان قرار می‌گیرد باید با نیاز آنان در زندگی فردی و اجتماعی ارتباط مؤثر و کاربردی داشته باشد.
روش آموزش و تدریس و یاد دادن به سوادآموزان بزرگسال می‌تواند در نگهداشت آنان در فرایند آموزش اثرگذار باشد به عبارتی دیگر به هر مقدار روش آموزش با زبان زندگی و نیاز آنان هماهنگ و همسان باشد، نقش مهم‌تر، کاربردی‌تر و ماندگاری دارد.
افرادی که به‌عنوان یاریگر آموزشی و یا تسهیل‌گر وارد فعالیت‌های سوادآموزی و آموزش بزرگسالان می‌شوند مستلزم دور بودن نگاه آنان به‌عنوان یک شغل است تا در روش تدریس و سیر آموزش خود تمام همت و وقت خود را به‌عنوان ادای مسئولیت اجتماعی، برای مخاطبان و فراگیران بگذارند و ارتباط مستمر و پایا را در تمام مراحل و موقعیت‌های سوادآموز به‌عنوان مشاوری امین با او باشند.
درهشتم سپتامبربرابربا هفدهم شهریورماه سالروز جهانی سوادآموزی ،قضاوت کنیم که آیا سازمان‌های بین‌المللی به چه میزان توجه به پیشرفت سوادآموزی بزرگسالان، نوجوانان، جوانان، کودکان به‌ویژه کودکان کار، کودکان خیابانی، کودکان فاقد سرپرست مؤثر و بی‌سرپرست و زنان و دختران و اقشار و خانواده‌های آسیب‌پذیر داشته‌اند؟
چه میزان به برنامه‌های پیش‌بینی شده و تحقق شعار هر سال، دست پیدا کرده‌اند؟ و آیا این عملکرد‌ها مطلوب بوده است؟ وجود حدود یک میلیارد نفر بی‌سواد و بازمانده از تحصیل و یا تارک میان پایه تحصیلی در دنیا آیا عدد ناچیزی است؟!
